|
ცისფერი ყანწები
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:14 | Сообщение # 11 |
 Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| პოლ ვერლენი
* * *
მე მეზმანება უზარმაზარი შავი კოშმარი
და ეს მიმწარებს ახლა სიცოცხლეს,
ვით უსაშველო ურვის სიზმარი,
გაქრა იმედი, დარდის სიშორე...
აქ ყოველივეს ღრმა ძილით სძინავს,
თვალს ვერ გაუწვდენ უსაზღვრო წკვარამს,
გონდაკარგული წარსული გმინავს,
აღვირახსნილი ბოროტება სიკეთეს ფარავს...
თითქოს აკვანში დამებედა მე უბედობა
და ასე მარწევს უსასრულოდ მისი რონინი,
ჩუმად იყავი, გაღვიძების ნუ გკლავს მცდელობა,
ბედი მიღიმის, ვით მზაკვარი ქალი-ორპირი...
თარგმნა ჯენეტ ვეკუამ
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:14 | Сообщение # 12 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| მარინა ცვეტაევა
* * *
ცასა და მიწას უნდა წავართვა დღეს შენი თავი,
რადგან ეს ტყეა ჩემი აკვანი, ჩემი საფლავი,
თუმცა სიცოცხლეს სანახევროდაც აღარ ვეკუთვნი,
შენზე დიდებას ყველაზე მეტად იტყვის ეს გული...
მე შენი თავი უნდა წავგვარო ცბიერ ღამეებს,
ამაყ მედროშეს, ამ წუთისოფლის მესაფლავეებს
და ჩემი სული აღმართული ტკივილის სვეტად,
შენ მოგაგონებს, რომ მე მიყვარდი ყველაზე მეტად.
მე შენი თავი უნდა წავართვა ყველა ქალს სატრფოვ,
შენ არ იქნები არავის ქმარი და აღარც საქმრო
და უკანასკნელ ბედისწერასაც შენ დაგიტოვებ...
ო, ჩვენ ძვირფასო, უფალმა უცებ რომ მიგვატოვოს...
არა, შენს სიკვდილს ასე იოლად როდი შევხედავ,
როცა ხელებზე უკანასკნელად მოგეფერები,
შენ, ახლა ღვთიურ ანგელოსებთან ცაში დაფრინავ,
განკითხვის დღეზე ჩვენ-სუყველანი ერთად შევხვდებით.
თარგმნა ჯენეტ ვეკუამ
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:14 | Сообщение # 13 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| სერგეი ესენინი
1915 წ.
სონეტი
მე ვტიროდი გამთენიისას, როცა განათდა
და ღამემ მაინც გამოფინა ნამის ზეწარი,
ტალღის ჩურჩულით ქვითინებდა შორს ათინათი
და აკვნესებდა სალამურსაც სევდით დამწვარი...
იდუმალებამ მომაძახა: «თავს ნუ მოიკლავ,
სამოსელისგან გაძარცული ნაპირს ჩაეფლო,
ფერმკრთალი მთვარე, ვით ნამგალი ცივად ვიდოდა
მარგალიტებად ციმციმებდა ცრემლთა საუფლო...
მე შენ მოგართვი დედოფალო, ჩემი წუხილი,
მძივებად ასხმულ ცრემლებისგან მძაფრი სურვილი,
უმსუბუქესი ზღვის ტალღაზე ქაფის არშია...
თუმცა ამ ჩემს გულს სიყვარულიც არ უხარია,
მაშინ მიბოძე ყველაფერი რაც მწუხარია,
რომ გვესალმება ტრფობის ნაცვლად-მთვარის მარშია.
თარგმნა ჯენეტ ვეკუამ
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:14 | Сообщение # 14 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| სერგეი ესენინი
საბერძნეთი
სონეტი
ძლევამოსილი აქილევსი არყევდა ტროას,
გამარჯვებული პატროკლე კი ბრწყინვალედ მოკვდა,
ხოლო ჰექტორი თავის სისხლიან იარაღს ფლობდა,
როდესაც მტერი აეტანა შიშსა და ძრწოლას...
გლოვის ჰანგები ცხედრებისა ქარიშხალს მოაქვს
მთვარის ფანტელი მწუხარებით ღამეს დაათოვს,
მიწასთან ერთად აქილევსი სიკვდილს შეიგრძნობს
მიასვენებენ მგლოვიარედ განგმირულ მოკვდავს...
ო, საბერძნეთო. ჩემი სულის წმინდა ოცნებავ.
შენ ღვთაებრივი ზღაპარი ხარ და საოცრება,
უნაზესი ხარ, ვით ჰექტორი და ანრდომახე...
ხელი ხმალს იკარ. და სერბიის იყავ დობილი,
ტროას დაღუპვა და სამყარო პირველყოფილი,
ვანდალებისთვის სამარეა და მკვლელი მახე.
თარგმნა ჯენეტ ვეკუამ
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:15 | Сообщение # 15 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| სერგეი ესენინი
უკანასკნელი ლექსი
* * *
მშვიდობით, მეგობარო, გტოვებ, ნახვამდის,
მაგრამ ჩემს გულში შენი ძვირფასი სახე დარჩება,
შეხვედრისათვის მოგვიხმობენ ანგელოსები,
განშორებაზე მოგონებანი როცა გაქრება...
მშვიდობით, ვამბობ: უხმოდ, უსიტყვოდ...
ნუ დაიმწუხრებ სევდიან თვალებს ახლა ღრუბლებით,
ამ ქვეყანაზე გარდაცვალება არ არის უცხო.
და არც სიცოცხლე.-თუმცა ჩვენ ხშირად ძალზე ვტყუვდებით...
თარგმნა ჯენეტ ვეკუამ
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:15 | Сообщение # 16 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| მაქსიმილიან ვოლოშინი
* * *
გთხოვთ, მომატყუოთ და სამუდამოდ,
რომ ვერ გავიგო, რატომ ან რისთვის,
რომ უცნობს გავყვე ბნელ ლაბირინთში
თვალახვეული ზვარაკი მიწის...
არ ვიცი, ვისი ბაგე მეხება?..
ამ ცივ სახეზე-თრთიან თითები,
უკანასკნელი ეს გავს შეხებას,
თითქოს ვერასდროს ვეღარ შევხვდებით...
და მხოლოდ შემდეგ, გაღვიძებისა
ვიხილო ღამე, ნისლის ტბორები,
გთხოვთ, მომატყუოთ და ჩემთან ერთად
თქვენც დაიჯეროთ თქვენი ბოდვები.
თარგმნა ჯენეტ ვეკუამ
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:15 | Сообщение # 17 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| რატი (ტატო) ნინუა
უნივერსიტეტის აუდიტორიაში სანადირო თოფით მოიკლა თავი 2000 წ.
ფრაგმენტი ლექსიდან: «სონეტი მამას»
ქარის ფრთებით, ქარის ფრთებით გავფრინდებით მე და შენ,
ვიფრენთ სანამ დავიმსხვრევით, გავქარდებით ფრენაში,
დღეს სხვა დროა და სატანა თელავს გულებს წყეული,
ეს მტევნები მოვიშოროთ ეკლებს გადახეული.
მე ვეწამე უსასრულოდ, შენ გელოდი ტანჯვაში,
ქარის ფრთებით, ქარის ფრთებით, ქარის ფრთებზე თამაშით,
შენ იცოდი, ხომ იცოდი, შემხვდებოდი ოდესმე,
მე ვიცოდი, ვერ გაგვყრიდა სული უბოროტესი.
შენ სახე გაქვს ცრემლიანი და ეგ ჩემში ტკივილს შობს,
მაგრამ ნუღარ გეშინია, ცრემლებს ქარი შეგვიშრობს,
ოჰ, გავქროლდეთ ახლა უტყვად, სადაც ის არ იქნება,
სული ყელში მებჯინება, დღეს ვეღარ მოითქმება.
ქარო, ქარო, დღეს ორივეს ფრენა გაგვაბედინე,
ქარო, ზრუნვით დაიქროლე, სიგიჟედ დაგვეფინე,
ჩვენ სამანებს გადავევლოთ, მივაღწიოთ ვარსკვლავებს,
იმ უშორეს ვარსკვლავებთან ქარი დაგვასაფლავებს...
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:15 | Сообщение # 18 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| შენ ლამაზი ხარ...
გთხოვ, ამ საღამოს სარკისაკენ ნუ შებრუნდები,
შენ ლამაზი ხარ მეტისმეტად, ის კი-მაცდური,
და მაგ მშვენებით თვითონ შენვე თუ გაბრუვდები,
დაეკარგება თვალებს შენსას შუქი ბავშვური.
სჯობს მოიწყინო, ჩამოაყრდნო სახე თლილ ხელებს,
და შენს სატრფოზე, შორს წასულზე, იფიქრო ნაზად,
ანდა, უმზირე სარკმელიდან ნაწვიმარ ველებს,
მათ დაჰგალობენ ტოროლები ხმაშერთულ დასად.
ირემი გარბის, ალბათ მოსდევს უკან მდევარი,
იქ ვიღაც მართალს ისევ ელის ტანჯვის ხუნდები,
ინაღვლე, გახდი სინანულით ღამის მთევარი,
ოღონდ სარკისკენ, სარკისაკენ ნუ შებრუნდები.
12 ივნისი, 1999.
1994 წ. 31 მაისს მწერალთა კავშირის სასახლეში
გაიმართა ჯენეტ ვეკუას პოეზიის საღამო
ოთარ მიქაძე
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:17 | Сообщение # 19 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| სონეტის საღამო
(ჯენეტ ვეკუას სონეტების გარშემო)
სონეტის-იტალიურად სონეტტო-ს-ფორმის აღმოჩენა დაკავშირებულია ჯაკომო და ლენტინოს სახელთან (მეთორმეტე საუკუნე, «სიცილიური სკოლა»). სონეტის დიდოსტატები იყვნენ დანტე, ფრანჩესკო პეტრარკა, მიქელანჯელო, ტორკვატო ტასო.
სონეტის ფორმა გასცდა იტალიის ფარგლებს და ფართოდ გავრცელდა ევროპაში-პორტუგალია-კამოენსი; ესპანეთი-ლოპე დე ვეგა; საფრანგეთი-რონსარი; ინგლისი-უ. შექსპირი, მილტონი; გერმანია-ოპიცი, გოეთე; რუსეთი-ტრედიაკოვსკი, სუმაროკოვი, რჟევსკი.
კლასიკურ პოეზიაში სალექსო ფორმათაგან არაერთი გამოირჩევა სირთულით, მაგრამ სონეტი მაინც ერთადერთია ასე ფართოდ გავრცელებული. ამ უმკაცრეს ფორმას უკვე ჰოკკუს ქვეყანაშიც-იაპონიაშიც მიმართავენ პოეტები.
საქართველოში სონეტს დიდიხანია, რაც მომზადებული ჰქონდა ნიადაგი-თოთხმეტმარცვლოვანი საზომი (ბესიკი, ბარათაშვილი), რომელიც ახლებურად აჟღერდა მეოცე საუკუნის დასაწყისიდან (გ. ტაბიძე, გრ. რობაქიძე, პ. იაშვილი, ტ. ტაბიძე, შ. კარმელი და სხვები).
სონეტის ხაზი მაინც წყვეტილად უნდა ჩაითვალოს საქართველოში. ერთ დროს კი იგი უარყოფილიც იყო, როგორც «ბურჟუაზიული» სალექსო ფორმა. დღეს განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სონეტის აღორძინებას.
აღსანიშნავია არაერთი პოეტისა და პროფესიონალი მთარგმნელის ღვაწლი, რომელთაც ლომის წილი უდევთ ქართული სონეტის განახლებაში: მიქელ პატარიძე, გივი გაჩეჩილაძე, რეზო თაბუკაშვილი, თამაზ ჩხენკელი. საყურადღებოა ჯემალ აჯიაშვილის მიერ თარგმნილი რამდენიმე სონეტი რილკედან, ვ. გეგჭკორისა და გ. ნიშნიანიძის თარგმანები.
პარალელურად უნდა განახლებულიყო ქართული ორიგინალური სონეტიც და ასეც მოხდა.
100-ზე მეტი სონეტი შექმნა გენო კალანდიამ. მისი სონეტები არაკანონიკურია, მაგრამ ესაა ცოცხალი, ფერად-ფერადი, ლირიკული განცდით გამორჩეული ნაწარმოებები.
საინტერესოა:
მურმან ჯგუბურიას სონეტები,
ბელა შალვაშვილის სონეტები,
ლია სტურუას სონეტები,
ბათუ დანელიას სონეტები...
სონეტები: კანონიკური და თავისუფალი...
სონეტები: პეიზაჟური, ფილოსოფიური,-ყოფითის, მიწიერის პლასტიკურად ამსახველი. სონეტების გვირგვინი ანზორ სალუქვაძისა, სონეტების გვირგვინი და სონეტები ჯემალ ინჯიასი.
თითო-ოროლა სონეტი ეკუთვნის უფროსი თაობის პოეტებს.
არიან პოეტები ნიჭიერი და არც ისე გამორჩეულნი მაღალნიჭიერებით, მაგრამ ბრწყინვალე ოსტატები სონეტებისა.
რუსი პოეტი პეტრე ბუტურლინი (მეცხრამეტე ს.) 36 წლისა იყო, წერდა მხოლოდ სონეტებს, მიმდევარი იყო მკაცრი-კანონიკური სონეტისა. მას დიდად აფასებდნენ თანამედროვე სონეტისტები, კერძოდ-სიმბოლისტები, მაგრამ ამ კაცს სხვა ფორმებისკენ ხელი არ წასცდენია.
ჯენეტ ვეკუა წერს მხოლოდ სონეტებს. იგი დაიბადა 1961 წელს ქ. სოხუმში. პოეტური ნათლობა მიიღო 1986 წ., ჟურნალ «რიწაში». ერთ-ერთი თანაავტორია ახალგაზრდული კრებულისა «ნაბიჯები» (1990 წ.).
ჯენეტ ვეკუას გამოცემულ კრებულთა ნუსხა:
«სონეტის ღამე»-გამომცემლობა «მერანი», 1990 წ. (სონეტები, ტრაგედია).
«ეშაფოტი»-»მერანი», 1991 წ.
(სონეტები, ტრაგედიები)
«საქართველოს ტრაგედია»-»მერანი», 1992 წ.
(სონეტების გვირგვინი)
«სიყვარული და გილიოტინა»-»გეა», 1993 წ.
(სონეტები)
«სიკვდილი და სიძულვილი»-»გეა», 1994 წ.
(სონეტები)
«გახლეჩილი სიცოცხლე»
«მწარე მუხანათი»-»მერანი»
«სიკვდილი სამოთხის კართან» - »მერანი»
ჯენეტ ვეკუას პოეტური დებიუტი წარმოადგენდა ორადორ, მცირე მოცულობის ლექსს. ამის შემდეგ ჯენეტს, ისევე როგორც იტალიაში დაბადებულ რუს ბუტურლინს, კალამი არ გაჰქცევია სხვა ფორმებისაკენ. ჯენეტი პლაკატების სახით წერდა თავის პირველ სონეტებს, ისიც ფერადი ფლომასტერებით, ციდა და მტკაველა ასოებით. ჯენეტ ვეკუა უკვე ავტორია 400-ზე მეტი სონეტისა; გამომუშავებული აქვს საკუთარი ინტონაცია, უნარი საჭირო სიტყვიერი მასალის მოხელთებისა, უცილობელი ალღო კომპოზიციისა, აზროვნება სიმბოლოებით, პოეტი ახალგაზრდულ ვნებებს გამოხატავს და ამითაა საინტერესო. მისი სონეტები ტრაგიკულია.
ჯენეტ ვეკუა ავტორია 4 სონეტის გვირგვინის.
|
| |
|
|
| nukria | Дата: ორ, 10.02.2014, 22:18 | Сообщение # 20 |
|
Генералиссимус
Группа: Администраторы
Сообщений: 17580
Награды: 1 +
Репутация: 0 ±
Статус: Offline
| სოსო მაჭარაშვილი
ადამის მონოლოგი
სონეტი
შენი მსგავსება გონებაში მსურდა მეხილა...
გულგახელილმა სიყვარულმა სულშიც იალა...
შეიფრთხიალა სასოების ციალ-კიალმა
და მომიხილა უკვდავების ცრუ ქარტეხილმა.
ღვთიურ არსთაგან აღმატებულ ხატად შექმნილი,
უცებ, ტყვედქმნილი, მომიძია ფიქრმა ათასმა.
ცოდვამ გათასმა ზიარების ყველა ვექსილი
და ზეცნობადი ქვეცნობადმა გადააფასა.
ძე, თვით განკაცდა, თვით განკვეთა ავთან კავშირი,
გახდა მზედქმნილი მისტერიით თვითგანაწირი
და ზეციური გზით განსაზღვრა რწმენის აღმასვლა.
მამცნო ფანტაზმამ,-ოდენ სიბრძნით, ოდენ მანძილით,
დღე შორეული,-შვიდეულის მკვლელად გაზრდილი,
სადაც უალო ცეცხლისამებრ ვლამობ გარდასვლას.
|
| |
|
|
